…nie zapomnij o tych fotografiach, to bardzo ważne…

Międzynarodowy Dom Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu zaprasza na wystawę czasową „… nie zapomnij o tych fotografiach, to bardzo ważne…“. Wernisaż odbędzie się w środę 1 sierpnia o godzinie 19.

Prześladowania środkowoniemieckich Sinti i Romów w okresie narodowego socjalizmu

Pod koniec 1948 roku Hanns Weltzel, dziennikarz i fotoreporter, zamieszkujący w Dessau-Roßlau otrzymał list od swojego przyjaciela, Josefa Steinbacha. Sinto, który przeżył obozy Auschwitz, Buchenwald, Mittelbau-Dora i Bergen-Belsen pisał w liście, że prawie cała jego rodzina została zamordowana. Poprosił Weltzela o fotografie jego bliskich, gdyż ten w latach 1932-1939 fotografował środkowoniemieckich Sinti i Romów w Dessau-Roßlau.

Hans Weltzel pozostawał w przyjacielskich relacjach z rodzinami, które przybywały regularnie do Anhaltu, podążając szlakami handlowymi. Do 1935 roku publikował także artykuły o Sinti i Romach w prasie. Był w stałym kontakcie z „Gypsy Lore Society“ z siedzibą w Liverpoolu, pisał także artykuły do tamtejszego magazynu. W ten sposób pierwsze fotografie dotarły do Liverpoolu. Zbiór prawie 200 fotografii znajduje się obecnie w Bibliotece Uniwersytetu w Liverpoolu.

Są to wyjątkowe fotografie mężczyzn, kobiet i dzieci, którzy kilka lat później zginęli w Zagładzie. Ukazują one wzajemny szacunek między osobami fotografowanymi a fotografem, różnią się wyraźnie od zdjęć wykonywanych przez narodowosocjalistyczną propagandę. Kim były osoby fotografowane przez Weltzela i co się z nimi stało ? Odpowiedzi na te pytania poszukiwały w ramach pracy badawczej prof. Eve Rosenhaft z Uniwersytetu w Liverpoolu i Jana Müller z Alternatives Jugendzentrum Dessau.

Poszukiwania wspierali potomkowie środkowoniemieckich Sinti, którzy ocaleli z Zagłady i po 1945 roku odnaleźli w Dolnej Saksonii ich nową ojczyznę. Wśród sfotografowanych osób była Erna Lauenburger (Unku), bohaterka powieści „Ede und Unku“, autorstwa Alex Wedding (Grete Weiskopf). Przed dziesięciu laty Alternatives Jugendzentrum Dessau przygotował film dokumentalny pt. „Was mit Unku geschah – Das kurze Leben der Erna Lauenburger“ („Co się stało z Unku – krótki żywot Erny Lauenburger“).

Wystawa przygotowana w wersji niemieckiej i angielskiej upamiętnia na przykładzie losów trzech rodzin Zagładę Sinti i Romów dokonaną przez narodowych socjalistów.