Rzeźba góralki

Niedawno Marek Księżarczyk, wiceprezes Oddziału Miejskiego Towarzystwa Opieki nad Oświęcimiem przypadkowo spotkał znajomego, który poinformował go, że w jego rodzinnym domu, zaraz po wojnie została znaleziona mała rzeźba z drewna, przedstawiajacą góralkę.

Należy zaznaczyć, że czasie wojny w tym domu, po wysiedleniu jego prawowitych mieszkańców, mieszkał SS-Brigadeführer, prof. dr Carl Clauberg, niemiecki ginekolog, który przeprowadzał zbrodnicze eksperymenty lekarskie w KL Auschwitz.

Rzeźba góralki została udostępniona Markowi Księżarczykowi. Ten o jej istnieniu powiadomił pracowników Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu. Według ich wstępnej oceny – jak zapewnia Marek Księżarczyk – może to być rzeźba góralki, którą w obozowej rzeźbiarni mógł wykonać Bronisław Czech, znany zawodnik narciarski, wielokrotny mistrz Polski, olimpijczyk, taternik, niezwykle uzdolniony plastycznie.

Bronisław Czech urodził się 25 sierpnia w 1908 r. w Zakopanem, gdzie uczył się w Szkole Przemysłu Artystycznego. W 1933 r. wstąpił do Centralnego Instytutu Wychowania Fizycznego w Warszawie. Wielokrotnie uczestniczył w narciarskich mistrzostwach świata i Europy. Trzykrotny olimpijczyk, brał udział    w Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w latach 1928, 1932 i 1936.

Podczas wojny aresztowany i przywieziony w pierwszym transporcie polskich więźniów politycznych z więzienia w Tarnowie do KL Auschwitz w dniu            14 czerwca 1940 r. Otrzymał numer 349. Początkowo został przydzielony do pracy w obozowej stolarni, gdy esesmani zauważyli jego zdolności artystyczne, skierowano go do łyżkarni, gdzie wyrabiał drewniane łyżki więzienne. Później rzeźbił m.in. talerze, kubki, pudełka i tace w pięknym zakopiańskim stylu. Podczas dalszego pobytu w obozie jego zdrowie zaczęło się załamywać, schorowany zmarł w KL Auschwitz 5 czerwca 1944 r.

Pamięć o Bronisławie Czechu ciągle trwa, m.in. wiele szkół w Polsce nosi jego imię, w tym Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie. Śmiało może być     i jest wzorem do naśladowania dla polskiej młodzieży. Jego imię nosi dzisiaj także jedna z ulic w Oświęcimiu.

Być może w wyniku dalszych ustaleń uda się potwierdzić, że wykonawcą rzeźby góralki jest Bronisław Czech, a wtedy jej odnalezienie będzie kolejnym sukcesem Marka Księżarczyka, znanego oświęcimskiego odkrywcy i  historyka-amatora.

Najnowsze realizacje wideo