Na przekroczenia dopuszczalnego stężenia średniorocznego pyłu PM10 (40 µg/m³) narażonych jest około 800 tys. mieszkańców Małopolski (23,5% populacji). Natomiast na przekroczenie wartości średniodobowej pyłu PM10 50 µg/m³ przez więcej niż 35 dni w roku narażonych jest ponad 54% mieszkańców Małopolski. Stężenia średnioroczne benzo(a)pirenu we wszystkich 182 gminach województwa przekraczają poziom docelowy 1 ng/m3. Obszar przekroczeń pokrywa 98% powierzchni województwa. Lokalne źródła ogrzewania odpowiadają średnio za około 33% wysokości stężenia średniorocznego pyłu PM10 i 85% stężenia benzo(a)pirenu. Transport najistotniej oddziałuje w miastach, gdzie odpowiada za 20-35% wysokości stężenia średniorocznego pyłu PM10. Natomiast udział źródeł transportowych w stężeniach dwutlenku azotu sięga nawet 67-75% na stacjach komunikacyjnych. Całkowita wartość ponoszonych kosztów zewnętrznych, jakie wynikają z obecnego poziomu emisji zanieczyszczeń w Małopolsce może sięgać 6,7 mld zł rocznie. Są to między innymi zwiększona śmiertelność, wizyty szpitalne, interwencje pogotowia ratunkowego, nieobecność w pracy czy w szkole oraz koszty leczenia chorób układu oddechowego i krwionośnego. Działania naprawcze Projekt nowego Programu ochrony powietrza wprowadza działania naprawcze, służące szybszej poprawie jakości powietrza w Małopolsce. Regulacje dotyczące paliw stałych Finansowanie kotłów na paliwa stałe ze środków publicznych, w tym programu Czyste Powietrze, w Małopolsce będzie mogło obejmować: – od 1 stycznia 2022 r. wyłącznie kotły na biomasę (z wyłączeniem projektów w trakcie realizacji), – od 1 stycznia 2023 r. wyłącznie kotły na biomasę o emisji pyłu do 20 mg/m³ (przy 10% O2). Poza Krakowem pozostanie możliwość instalacji ze środków własnych i eksploatacji kotłów na węgiel, drewno i biomasę oraz kominków i ogrzewaczy zgodnych z obowiązującą uchwałą antysmogową dla Małopolski (standard ekoprojektu). Dla zainteresowanych gmin będą mogły być wprowadzane dodatkowe ograniczenia w zakresie eksploatacji instalacji na paliwa stałe w formie uchwał antysmogowych. Wypracowane zostaną jednak jednolite zasady wprowadzania takich regulacji.