Czym jest rak jelita grubego?

Materiał sponsorowany | Styl życia | 10 listopada 2021 14:33

Udostępnij

Rak jelita grubego to złośliwy nowotwór pierwotny, który może rozwijać się na dowolnym jego odcinku, jednak większość przypadków dotyczy okrężnicy, czyli najdłuższego fragmentu jelita grubego.

Nowotwór często rozwija się zupełnie bezobjawowo i dopiero w zaawansowanym stadium daje niepokojące objawy, dlatego uważany jest za jeden z najbardziej podstępnych nowotworów złośliwych, ponieważ zanim rak jelita grubego ostro zaatakuje, to mija czasami nawet 10 lat. Dlatego tak istotne jest wykonywanie systematycznych badań kontrolnych, które umożliwiają wykrycie nowotworu w jego wczesnym stadium. A wtedy szanse na wyleczenie są bardzo duże.

W artykule:

Dane statystyczne

Według statystyk, rak jelita grubego jest drugim najczęściej występującym nowotworem złośliwym w przypadku kobiet i trzecim wśród mężczyzn, przy czym to właśnie mężczyźni częściej zapadają na tę chorobę. Każdego roku w Polsce wykrywa się około 18 tysięcy nowych zachorowań na ten typ raka, a ryzyko zapadalności wzrasta wraz z wiekiem – większość przypadków rozpoznawana jest u pacjentów powyżej 50 roku życia.

Objawy raka jelita grubego

Rak jelita grubego może nie dawać żadnych objawów przez długi czas, a gdy są one już zauważalne, oznacza to zazwyczaj, że nowotwór jest w zaawansowanym stadium, co zmniejsza szansę na pełne wyleczenie. Dlatego tak ważne są badania przesiewowe, które pozwalają na wykrycie nawet niewielkich zmian chorobowych. Ponadto objawy raka jelita grubego mogą być różne, gdyż zależą m.in. stopnia zaawansowania nowotworu i jego umiejscowienia. Z tego powodu są często mylone z innymi dolegliwościami.

Najczęściej występujące symptomy raka jelita grubego:

krew w stolcu (czerwona lub czarna – strawiona),
krwawienie z odbytnicy,
zmiana częstotliwości wypróżnień,
zmiana rytmu wypróżnień (naprzemiennie biegunki i zaparcia),
daremne parcie na stolec (niemożność jego oddania),
ołówkowaty stolec (węższe niż zwykle),
utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny,
ból i nawracające skurcze brzucha,
anemia,
nudności i wymioty,
długotrwałe osłabienie organizmu.

Wystąpienie pojedynczych objawów należy skonsultować z lekarzem, który skieruje na odpowiednie badania przesiewowe.

Czynniki ryzyka

Niestety dokładne czynniki powstawania raka jelita grubego nie są jeszcze do końca poznane i można je podzielić na czynniki zewnętrzne (np. dieta, tryb życia) i wewnętrzne (np. geny). W 5-10% przypadków zachorowania mają charakter dziedziczny, w pozostałych sporadyczny, czyli uzależniony od innych czynników.

Można jednak wyróżnić istotne czynniki ryzyka, które zwiększają ryzyko zachorowalności na raka jelit grubego, a zaliczają się do nich:

dziedziczność (przypadki nowotworu jelita grubego w najbliższej rodzinie),
wrzodziejące zapalenie jelita grubego lub choroba Leśniowskiego-Crohna,
zmiany genetyczne np. zespół Lyncha, czy rodzina polipowatość gruczolakowata,
wcześniej przebyte nowotwory jelita grubego lub inne szczególnie, nowotwór jajnika, macicy i piersi
wiek (> 50 roku życia),
polipy jelita grubego,
niewłaściwa dieta (bogata w tłuszcze zwierzęce oraz przetworzone mięso i uboga w błonnik, witaminy oraz kwas foliowy),
używki (papierosy i alkohol).

Co istotne, nie wszystkie osoby wystawione na działanie powyższych czynników zachorują na nowotwór jelita grubego, tak samo jak rak może rozwinąć się u osób, u których nie występują te czynniki. Dlatego istotne są regularne badania przesiewowe, a w przypadku zauważenia niepokojących objawów – odpowiednia diagnostyka.

Diagnostyka

W ramach programu „Krok w stronę zdrowia. Program badań przesiewowych raka jelita grubego” można wykonać bezpłatne badania kolonoskopowe w znieczuleniu. Program realizowany jest przy wsparciu środków finansowych z Unii Europejskiej, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014 -2020, dotacji celowej z budżetu krajowego oraz wkładu własnego ZZOZ w Wadowicach.

Więcej informacji na temat kwalifikacji do programu, a także treści edukacyjnych na stronie www.kolonoskopiawadowice.pl