polecamy
Oświęcimskie Wieści z ratusza – FILM
Fakty z powiatu: Przegląd najważniejszych wydarzeń – FILM
Mariusz Szczygieł stanowi we współczesnej literaturze fenomen z kilku powodów. Mamy w tym przypadku do czynienia nie tylko ze znakomitym reportażem, jak przystało na ucznia Hanny Krall, ale również z udanym wyniesieniem reportażu do poziomu twórczości literackiej najwyższego lotu. Jego znakomity Gottland (2006), tłumaczony na wiele języków i nagradzany zarówno w Polsce, jak i za granicą (w 2009 roku – Europejska Nagroda Literacka), jest jednym z najlepszych przykładów na to, że literatura faktu potrafi stać się literaturą piękną. Pod jego piórem banalna i smutna rzeczywistość nabiera wymiaru, smaku, egzystencjalnej siły.
Fenomen Szczygła polega również na tym, że pracowicie służy gospodarstwu literatury polskiej: wydaje antologie reportażu polskiego, prowadzi wydawnictwo, w którym publikuje swoje autorskie serie, aktywnie komentuje i inicjuje wydarzenia literackie w Polsce.
Ruchliwy, niezmordowany w promowaniu dobrych książek i autorów, a przy tym nieodmiennie uśmiechnięty i otwarty na ludzi, czym zyskuje sobie olbrzymią sympatię czytelników – tak uzasadnia swój wybór Kapituła Alei Pisarzy, w której zasiadają: prof. Joanna Papuzińska poetka i prozaik, krytyk i badacz literatury dla dzieci i młodzieży, prof. Michał Rusinek – prezes Zarządu Fundacji im. Wisławy Szymborskiej, prof. Jarosław Fazan, prof. Krzysztof Zajas – pracownicy naukowi Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Janusz Chwierut Prezydent Miasta i Leszek Palus Dyrektor Biblioteki.
„Akt odsłonięcia tablicy w Alei jest nieodwracalny” mówił prof. Krzysztof Zajas, przewodniczący kapituły. Raz odsłonięta płyta pozostaje w Alei na zawsze, unieśmiertelniając i upamiętniając tych najlepszych, mistrzów słowa pisanego po wsze czasy, a cytat z płyty, jest jak ostatnie słowo, testament autora pozostawiony dla ludzkości.
Swoje tablice w Alei odsłonili już: Andrzej Stasiuk, Marek Bieńczyk, Janusz Głowacki, Ewa Lipska, Zofia Posmysz, Marcin Świetlicki, Olga Tokarczuk, Hanna Krall, Ryszard Krynicki, Wanda Chotomska, Wiesław Myśliwski i Dorota Masłowska. Dwóch wielkich, Wandy Chotomskiej i Janusza Głowackiego, nie ma już pośród nas. Aleja Pisarzy pięknie wywiązuje się ze swojego zadania, bo ma upamiętniać polskich, żyjących pisarzy. Teraz upamiętnia także tych, którzy odeszli, odeszli fizycznie, bo ich duch zawarty w twórczości już pozostanie.
Cytat z płyty świętej pamięci Wandy Chotomskiej „Dla dzieci trzeba pisać tak, żeby dorośli nie nudzili się przy czytaniu” pozostanie pięknym przesłaniem płynącym do twórców literatury dziecięcej, a cytat świętej pamięci Janusza Głowackiego „Nic tak dobrze nie robi mi na pisanie jak upokorzenia” jest przesłaniem uczącym pokory płynącym do wszystkich piszących.
Cytaty wyryte na płytach pięknie odwołują się poprzez śmierć do życia i przywołują w pamięci postaci zasłużonych pisarzy. „Duchy krążą. Nie chcą odejść, gdy się ich nie żałuje, gdy się nie płacze po nich” – to cytat Hanny Krall, czy „Więc dzisiaj nie ma śmierci, dobrze” Marcina Świetlickiego. I wreszcie ostatni, jakże napawający nadzieją – „Naucz się pozyskać śmierć do życia, tato” Mariusza Szczygła.
Mariusz Szczygieł zaraz po odsłonięciu płyty, tak uzasadnia swój wybór cytatu: „… reportaż został wynaleziony po to, żeby jedni ludzie rozumieli drugich, a ludzie, zwyczajni zjadacze chleba, chodzą po bruku. Jeśli czasem na tym bruku spojrzą sobie pod nogi, to zobaczą jakieś zdanie. Może da im ono do myślenia, może przyda im się ono w życiu. Bo powiem szczerze, że specjalnie wybrałem takie zdanie, które może być przydatne dla innych”.
Na spotkaniu, tuż po odsłonięciu płyty, Mariusz Szczygieł opowiadał o warsztacie reportażysty, o uczciwości w obserwacji rzeczywistości oraz o tym, że nie lubi zasklepiać się w jednej formie twórczości. Lubi natomiast być „zdobywcą prawd” o ludziach, z którymi rozmawia.
Z łatwością nawiązał kontakt z publicznością i przykuł uwagę słuchaczy, bo oprócz talentu pisarskiego, ma wyjątkowe zdolności opowiadania w taki sposób, że słuchający nagle odnajduje się w środku jego opowieści. Podczas spotkania, które moderowała Olga Szmidt poruszono również temat ostatniej książki autora „Projekt prawda”, będącej kolażem, na który składają się miniatury Mariusza Szczygła z własnego i cudzego życia. Książka ta jest poszukiwaniem prawdy w jej prostej i jasnej formie, czerpanej wprost od drugiego człowieka. Kontynuacji „Projektu prawda” można szukać na facebookowym profilu prowadzonym przez Mariusza Szczygła.
Mariusz Szczygieł już drugi raz gościł w oświęcimskiej bibliotece, a mimo to publiczność dopisała zapełniając książnicę po brzegi. Niektórzy mając dobre wspomnienia z ostatniego spotkania, przybyli ponownie, by towarzyszyć swojemu ulubionemu pisarzowi w ważnym dla niego momencie, posłuchać tego, co mówi i zamienić kilka słów przy podpisywaniu książek.
